W dzisiejszych czasach, coraz więcej słyszy się o ślubach par, które należą do różnych religii lub jedno z narzeczonych jest niewierzące. Nie stanowi to jednak dla nich problemu, aby stanąć na ślubnych kobiercu. Jednakże, ceremonia ta będzie się trochę różnić od normalnego ślubu.
Zazwyczaj do czynienia ze ślubem jednostronnym, mamy wtedy, gdy jedno z narzeczonych jest katolikiem, a drugie ateistą. Sytuacja ta, dotyczy również osób wstępujących w związek małżeński, którzy wyznają różne wyznania, a także kiedy oboje z pary są narodowości polskiej, jak i mieszanej. Jeśli jedna osoba z związku nie chce składać przysięgi, z powodu odmiennych zasad ich wyznania, to taka para może wziąć ślub jednostronny w kościele katolickim.
Co to jest ślub jednostronny?
Ślub jednostronny, nazywany jest również małżeństwem mieszanym. Ma miejsce wtedy, gdy jedna osoba z pary przyjęła chrzest w Kościele Katolickim albo została do niego przyjęta przez wyznanie wiary, natomiast druga należy do Kościoła, ale nie utrzymuje pełnej jedności z Kościołem Katolickim.
Może to być wyznania:
• luterańskiego,
• anglikańskiego,
• prawosławnego,
• innych wyznań religii chrześcijańskiej.
Dzięki zmianom kulturowym dodano do tej listy, także osoby nieochrzczone. Dozwolone jest również wstąpienie w związek małżeński z osobami, które są kompletnie innego wyznania np. judaizm.
Jednakże w takiej sytuacji, osoba ta musi podpisać oświadczenie i zobowiązanie, zgodnie z którym nie będzie przeszkadzała wierzącemu partnerowi w praktykowaniu swojej religii oraz nie stanie na przeszkodzie do ochrzczenia wspólnych dzieci i wychowywaniu ich w wierze katolickiej.
Gdzie i kto może udzielić ślubu jednostronnego?
Trzeba wiedzieć, że ślubu jednostronnego może udzielić tylko jeden kapłan. Niedozwolone jest, aby ceremonię prowadził jednocześnie ksiądz jak i kapłan innego wyznania.
Tak samo jest z miejscem, w którym ma odbyć się taki ślubu. Nie może się, on odbyć najpierw w Kościele Katolickim, a potem w innej świątyni, np. cerkwi. Dlatego, warto wiedzieć, że może zostać zawarty tylko w jednej świątyni.
Dla kogo jest ślub jednostronny?
Zasady ślubu jednostronnego określa Instrukcja Episkopatu Polski. Mówi ona o wszystkich, potrzebnych przygotowaniach, które są niezbędne do zawarcia małżeństwa mieszanego w Kościele Katolickim. Dowiadujemy się z niej, że ślub jednostronny to zawarcie małżeństwa pomiędzy katolikiem, a osobą niekatolicką.
Oznacza to, że jest to osoba, która:
• nieochrzczona,
• ochrzczona, ale została wychowana w niekatolickiej wspólnocie,
• ochrzczona, ale wychowała się w ateistycznym środowisku,
• twierdząca, że jest osobą niewierzącą lub ateistą,
• nieformalnie, ale praktycznie lub publicznie, odstąpiła od Kościoła,
• niepraktykująca
Możemy przeczytać w niej również to, że osoby wyżej wymienione w czasie trwania małżeństwa z osobą wierzącą powinny zostać poinformowane o zobowiązaniach ze strony katolickiej i przyjąć je do świadomości. Oznacza to gotowość osoby niewierzącej do zawarcia związku opartego na tolerancji i współżycia małżeńskiego.
Ślub jednostronny z osobą wyznania prawosławnego
Jednym z najczęstszych przykładów małżeństw mieszanych jest związek z osobą wyznania prawosławnego. Jednakże, aby ceremonia ta mogła się odbyć trzeba dopełnić kilka ważnych szczegółów. Ważne jest to, że oboje narzeczonych może przystąpić, wtedy do sakramentu Komunii Świętej, trzeba tylko pamiętać, że osoba wiary prawosławnej musi się wcześniej wyspowiadać w cerkwi.
Istnieje, też opcja, że ślub może zostać odbyty w obrządku prawosławnym w cerkwi pomiędzy osobą prawosławną, a katolikiem. Ta ceremonia, także będzie uważana za ślub jednostronny, ale w takim przypadku wszystkie dodatkowe formalności muszą zostać dopełnione przez osobę wiary katolickiej.
Dokumenty niezbędne do zawarcia związku małżeńskiego przez katolika w cerkwi?
• zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego,
• akt chrztu (Kościół Prawosławny akceptuje chrzty dokonane w Kościele Katolickim),
• zaświadczenie przedślubne, które potwierdza trzykrotne odczytanie zapowiedzi w parafiach skąd wywodzą się wybrankowie.
Ślub jednostronny z rozwodnikiem
Niestety w tym przypadek, wyklucza się możliwość zawarcia związku małżeńskiego z rozwodnikiem, nawet w formie ślubu jednostronnej. Prawo Kościoła Katolickiego jasno mówi, że nie można przystąpić do ślubu z rozwodnikiem, ponieważ istnieje przeszkoda do zawarcia małżeństwa. Rozwód można uzyskać tylko w sytuacji ślubu cywilnego. Natomiast, jeśli małżeństwo nie zostało unieważnione w Kościele, to zgodnie z jego zasadami nadal istnieje i tylko śmierć może je rozwiązać.
Przygotowania do ślubu jednostronnego
Przygotowania do ślubu jednostronnego nie różnią się prawie w ogóle od przygotowań do ślubu tradycyjnego. Jednakże, aby doszło do zawarcia małżeństwa mieszanego konieczne jest uzyskanie dyspensy od biskupa przez narzeczonych.
W dodatku osoba niewierząca lub innej wiary musi podpisać dokument równoznaczny z poświadczeniem, że nie będzie ona utrudniała swojej małżonce lub małżonkowi praktykowania wiary, co więcej umożliwi chrzest i wychowywanie potomków w wierze katolickiej.
Kolejnym etapem jest przekazanie dokumentów biskupowi, który udzieli pozwolenia na wstąpienie w związek małżeński.
W przypadku ślubu kościelnego jednostronnego osoba wierząca ma obowiązek uczestniczyć w naukach przedmałżeńskich oraz dostarczyć świadectwo ukończenia katechezy. Niekatolik lub ateista jest z tego warunku zwolniony.
Jakie warunki w Kodeksie prawa kanonicznego muszą być spełnione, aby biskup nie odmówił zezwolenia na zawarcie ślubu jednostronnego?
• Strona niewierząca powinna zostać powiadomiona w odpowiednim czasie o wszelkich przyrzeczeniach strony wierzącej w taki sposób, aby była całkowicie świadoma treści danego przyrzeczenia, a także obowiązku strony wierzącej,
• Strona katolicka jest zmuszona do oświadczenia, że jest w pełni gotowa usunąć jakiekolwiek niebezpieczeństwo utraty wiary, a także złożyć w pełni szczere przyrzeczenie, że będzie robiła wszystko, aby jej przyszłe dzieci zostały ochrzczone oraz wychowane w wierze katolickiej,
• Zarówno strona wierząca, jak i niewierząca powinna być pouczona o ważnych przymiotach małżeństwa oraz jego celach, których wykluczenie jest niemożliwe.